مرگ دلخراش کارگر افغان در ترکیه خبرساز شد

مرگ دلخراش یک کارگر افغان در کارخانه لبنیاتی در شهر کرشهیر ترکیه در رسانههای این کشور خبرساز شد. این رسانهها روز شنبه ۲۴ عقرب نوشتند کارگر افغان با سقوط در یک دستگاه صنعتی خوراک دام جان خود را از دست داد.

مرگ دلخراش یک کارگر افغان در کارخانه لبنیاتی در شهر کرشهیر ترکیه در رسانههای این کشور خبرساز شد. این رسانهها روز شنبه ۲۴ عقرب نوشتند کارگر افغان با سقوط در یک دستگاه صنعتی خوراک دام جان خود را از دست داد.

شرکت هوایی آریانا اعلام کرد که براساس فیصله معاون رئيسالوزرای طالبان از روز یکشنبه هزینه واردات و صادرات کالاهای تجاری با هند ارزانتر شده است. عبدالغنی برادر پیشتر خواستار قطع روابط بازرگانی با پاکستان شده و از بازرگانان خواسته بود مسیرهای جایگزین جستوجو کنند.
آریانا که یک شرکت هوایی دولتی است و توسط طالبان مدیریت میشود، اعلام کرد که از روز دوشنبه هر کیلوگرام کالا را به دهلی نو در بدل یک دالر صادر و در بدل ۸۰ سنت وارد خواهد کرد.
بختالرحمان شرافت، رئیس شرکت هواپیمایی آریانا میگوید با ارزانتر کردن نرخها، این شرکت قصد دارد تولیدات افغانستان را «با نرخ پایین به هر گوشه جهان» برساند.
این تصمیم در حالی گرفته شد که در پی افزایش تنش میان طالبان و پاکستان، گذرگاههای مرزی دو کشور از بیش از یک ماه به اینسو بهروی تجارت و ترانزیت بسته شده است.
عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیسالوزرای طالبان روز چهارشنبه به وزارت صنعت و تجارت، مالیه و بازرگانان افغان دستور داد که مسیرهای جایگزین برای تجارت با پاکستان را جستوجو کنند.
آقای برادر به بازرگانان دارو سه ماه مهلت داد تا داد و ستدهای تجاری خود با شرکتهای پاکستانی را تسویه و کالاهای باقیمانده خود را به کشور وارد کنند.
وزارت مالیه طالبان گفته است پس از اتمام مهلت داروی وارداتی از پاکستان را محصول نمیکند.
وزیر صنعت و تجارت طالبان نیز پس از دستور عبدالغنی برادر، برای جستجوی راههای بدیل تجارت و ترانزیت به ایران سفر کرد.

شوکت میرضیایف، رئیسجمهور اوزبیکستان در نشست رهبران آسیای میانه بر «اهمیت مشارکت فعال افغانستان» در گفتوگوهای منطقهای درباره استفاده مشترک از منابع آب حوضه آمودریا تأکید کرد. هفتمین نشست مشورتی سران آسیای میانه روزهای شنبه و یکشنبه با حضور رهبران شش کشور در تاشکند برگزار شد.
شرکتکنندگان درباره تقویت همکاریهای منطقهای و اجرای پروژههای مشترک در حوزههای مختلف، گفتوگو کردند.
شوکت میرضیایف، رئیسجمهور اوزبیکستان در این نشست گفت با توجه به تاثیر وضعیت افغانستان بر امنیت و توسعه کل منطقه، ادغام این کشور در پروژههای منطقهای زیرساختی، انرژی و حملونقل اهمیت دارد.
او بر لزوم مشارکت فعال افغانستان در گفتوگوهای منطقهای درباره استفاده مشترک از منابع حوزه آمودریا تاکید کرد. در این نشست با اشاره به کمبود آب پیشنهاد شده که در ۱۰ سال پیشرو اقدامات عملی برای استفاده از آب در آسیای مرکزی انجام شود.
رهبر اوزبیکستان در حالی خواهان سهیم شدن طالبان در گفتوگوهای منطقهای درباره مدیریت آب رودخانه آمو شد که طالبان در حال ساخت فاز دوم کانال قوشتپه است.
کانال قوشتپه بخشی از آب آمودریا را به سمت زمینهای کشاورزی افغانستان منحرف میکند. رودخانه آمو یکی از منابع اصلی آب اوزبیکستان است. اوزبیکستان و ترکمنستان نگراناند که اگر افغانستان بدون همکاری منطقهای سهم بیشتری بردارد، این دو کشور با کمبود آب مواجه خواهند شد.
رئيسجمهور اوزبیکستان در ماه سنبله ۱۴۰۲ هشدار داده بود که طالبان در حال ساخت کانال انتقال آب قوش تپه است و میتواند رژیم آب و تعادل را در آسیای میانه به طور اساسی تغییر دهد. شوکت میرضیایف گفت در واقع یک مصرفکننده جدید ظاهر شده که «هیچ تعهدی با کشورهای ما ندارد.»
آقای میرضیایف در آن زمان پیشنهاد کرده بود که در خصوص مشکل پیش آمده در مورد کانال انتقال آب قوش تپه، گروه مشترکی ایجاد شود. او تاکید کرد: «تشکیل گروه مشترک را برای بررسی تمامی ابعاد احداث کانال قوش تپه و تاثیر آن بر رژیم آبی آمو دریا ضروری میدانم.»
عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی رئیسالوزرای طالبان، در پاسخ گفته بود که «ما هرگز منافع مردم اوزبیکستان را در زمینه آب به خطر نمیاندازیم.»
قوشتپه، ظرفیت انتقال ۱۰ میلیارد متر مکعب آب از رودخانه آمو را دارد. طول کانال ۲۸۵ کیلومتر، عرض آن ۱۵۲ متر وعمق آن ۸.۵ تا ۱۲.۵ متر است.
مطالعات امکانسنجی کانال قوشتپه در زمان ریاستجمهوری اشرف غنی در سال ۲۰۱۸ میلادی آغاز شد.

در نشست مشورتی سران آسیای میانه، راهآهن ترانس-افغان بهعنوان یکی از پروژههای اولویتدار برای تقویت اتصال حملونقل بینالمللی معرفی شده است.
رئیسجمهور اوزبیکستان همچنین بر لزوم اتخاذ اقدامات جدی برای تضمین امنیت و ثبات منطقهای و مقابله با تهدیدهای تروریسم و جرایم فراملی تاکید کرد.
او گفت: «در شرایط پیچیده و غیرقابل پیشبینی سیاسی جهانی، تقویت انسجام و حمایت متقابل میان کشورهای منطقه از اهمیت ویژهای برخوردار است.»
به رغم روابط نزدیک اوزبیکستان با اداره طالبان، کشورهای آسیای میانه نگران تهدیدهای امنیتی ناشی از خاک افغانستان از جمله تهدیدات داعش و جریانهای رادیکال فعالاند.
رئیسجمهور اوزبیکستان پیش از نشست مشورتی سران کشورهای آسیای میانه گفت صلح و ثبات در منطقه تا حد زیادی به بازسازی و توسعه افغانستان بستگی دارد.
در این نشست علاوه بر سران کشورهای آسیای مرکزی الهام علیاف، رئیسجمهور آذربایجان نیز حضور داشت.

سازمان حقوق بشری حالوش خبر داد که دستکم هفت شهروند افغانستان در تیراندازی نظامیان ایرانی در شهرستان سراوان کشته شدهاند. در گزارش آمده است که این مهاجران روز جمعه «در کمینهای متعدد» نیروهای سپاه پاسداران و مرزبانان ایرانی جان باختند و تعدادی دیگر زخمی شدند.
به نقل از گزارش حالوش، در این تیراندازیها از سلاحهای «سبک و نیمهسنگین» استفاده شده است.
تاکنون اطلاعاتی درباره هویت قربانیان منتشر نشده اما حالوش نوشت قربانیان مهاجرانی بودند که قصد ورود به خاک ایران را داشتند.
سراوان یک شهرستان در استان سیستان و بلوچستان در جنوب شرق ایران است که بهدلیل موقعیت مرزی با پاکستان و نزدیکی نسبی به مرز افغانستان، یکی از مسیرهای مورد استفاده برای ورود مهاجران افغان به ایران به شمار میرود.
در گزارش آمده است که همزمان دهها مهاجر بازداشت و برای اخراج به اردوگاهها منتقل شدند.
حالوش به نقل از منابع خود نوشت در میان مهاجرانی که هدف تیراندازی قرار گرفتند زنان و کودکان نیز شامل بودند.
هنوز مقامهای جمهوری اسلامی ایران و طالبان درباره این رویداد ابراز نظر نکردهاند.
این نخستین باری نیست که مهاجران افغان در نقاط مرزی با ایران هدف تیراندازی نظامیان جمهوری اسلامی قرار میگیرند. در هفدهم سنبله نیز حالوش گزارش داد که در تیراندازی نیروهای مرزی ایران در منطقه کلگان سیستانوبلوچستان شش افغان کشته و پنج نفر دیگر زخمی شدند.

بازداشت شهروندان افغانستان در ده ماه نخست سال جاری میلادی در پاکستان بهطور بیسابقهای افزایش یافته است. بر اساس گزارش تازه دفتر کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل، از اول جنوری تا هشتم نوامبر ۲۰۲۵ در مجموع ۱۰۰ هزار و ۹۷۱ افغان در پاکستان بازداشت شدهاند.
به گفته ملل متحد، این رقم پارسال ۹ هزار و ۶۶ نفر بود.
در این گزارش گفته شده که پیش از سال ۲۰۲۳ هیچ آمار منظم از بازداشت دارندگان کارت شهروندی افغان یا مهاجران بدون مدرک در پاکستان جمعآوری نمیشد. این روند از جنوری ۲۰۲۳ توسط سازمان بینالمللی مهاجرت آغاز شده است.
گزارش نشان میدهد که تنها از دوم تا هشتم نوامبر سال جاری، حدود ۱۳ هزار و ۳۸۰ افغان بازداشت شدهاند که در مقایسه با یک هفته پیشتر از آن، افزایش ۷۲ درصدی را نشان میدهد.
از میان بازداشتشدگان، ۷۶ درصد افراد بدون مدرک یا دارندگان کارت شهروندی افغان و ۲۴ درصد دارندگان کارت ثبتنام بودند. بیشترین بازداشتها در شهر کویته در بلوچستان و نیز در منطقه اَتَک در پنجاب ثبت شده است.
کمیساریای عالی پناهندگان ملل متحد و سازمان بینالمللی مهاجرت گفتهاند که از ۲ تا ۸ نوامبر، ۵۵ هزار و ۷۶۸ شهروند افغانستان از طریق گذرگاههای تورخم، غلامخان، چمن، بادینی و بهرامچه به افغانستان برگشتهاند. این رقم نسبت به هفته پیشتر از آن، در بخش بازگشت داوطلبانه ۴۹ درصد و در بخش اخراجها ۷۵ درصد افزایش را نشان میدهد.
در گزارش آمده است که از اول اپریل سال جاری تا کنون، ۸۶۹ هزار و ۴۴۸ شهروند افغانستان به کشورشان برگشتهاند که ۱۳ درصد آنان اخراج شدهاند. ترس از بازداشت، مهمترین دلیل بازگشت برای مهاجران بدون مدرک، دارندگان کارت شهروندی افغان و حتی بخشی از دارندگان کارت ثبتنام عنوان شده است.
پاکستان از دو سال پیش روند شناسایی و اخراج افغانهای فاقد مدارک معتبر اقامتی را شروع کرد اما پس از درگیریهای مرزی میان طالبان و نظامیان پاکستان، این روند افزایش چشمگیری داشته است.

وزیر دفاع پاکستان میگوید تنها یک تعهد کتبی از سوی طالبان افغانستان که تضمین «کشورهای دوست» را به همراه داشته باشد، میتواند ثبات را به روابط طالبان و اسلامآباد بازگرداند.
خواجه آصف گفت که این تعهد باید پشتوانه کشورهایی مانند ترکیه، عربستان سعودی، امارات متحده عربی، ایران، چین و قطر را داشته باشد.
به گفته او، طالبان باید متعهد شود از خاک افغانستان علیه پاکستان استفاده نخواهد شد.
خواجه آصف افزود که حملات مرزی از خاک افغانستان انجام میشود و این امر امنیت پاکستان را تضعیف میکند.
وزیر دفاع پاکستان روز شنبه ۲۴ عقرب در گفتوگو با شبکه پاکستانی اکسپرس تریبون گفت در حالی که طالبان ادعا میکنند خاک افغانستان هرگز علیه پاکستان استفاده نشده، «شواهد خلاف این ادعا را نشان میدهد.»
او مدعی شد که هر دو حمله تروریستی اخیر در پاکستان با افغانستان ارتباط دارند. خواجه آصف در حمله وانه هیچ مهاجم پاکستانی حضور نداشت و ردیابیها نشان میدهد حمله اسلامآباد نیز از خاک افغانستان انجام شده است.
آقای آصف افزود که تروریسم نباید از خاک افغانستان نشأت بگیرد و پاکستان بارها موضع واضیح خود را به کابل منتقل کرده است.
او خطاب به طالبان گفت: «اگر از خاک شما تروریسم رخ نمیدهد، پس تضمین دهید که هرگز رخ نخواهد داد. فقط این منصفانه است. تضمین دهید که تاکنون چنین نبوده و در آینده هم نخواهد بود.»
وزیر دفاع پاکستان همچنین افغانستان تحت اداره طالبان را کشوری با فروپاشی کامل نهادها توصیف کرد و گفت: «افغانها بیکار هستند. کشور هیچ اقتصادی ندارد، حاکمیت قانون وجود ندارد، قوه قضائیه کارآمدی ندارد و ساختار اداری نیز فعال نیست. به همه جهات، این یک دولت ورشکسته است.»
وزیر دفاع پاکستان گفت افغانستان به «پناهگاه امن» جنگجویان خارجی تبدیل شده و این گروهها زیر «چتر قندهار» فعالیت میکنند. او افزود که این شبکهها بستهبه شرایط، هدفهایشان را تغییر میدهند؛ گاهی روسیه را نشانه میگیرند و زمانی پاکستان را.
او در پاسخ به پرسشی درباره کاهش تجارت با افغانستان گفت مرز پاکستان و افغانستان باید مانند یک مرز رسمی بینالمللی اداره شود. او افزود با توجه به حملات مکرر مرزی از سوی طالبان، روش غیررسمی قدیمی نباید ادامه یابد و رعایت پروتکلهای مرزی میتواند قاچاق، از جمله جریان غیرقانونی دلار، را کاهش دهد.
او روز گذشته نیز، در واکنش به سخنان عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی اداره طالبان، گفت که کاهش روابط تجاری با افغانستان به سود پاکستان است. او گفت که کاهش مبادلات اقتصادی به کم شدن قاچاق کالا و کنترول مرز دو کشور کمک میکند.
خواجه آصف، پس از حمله انتحاری هفته گذشته در اسلامآباد که دوازده کشته برجا گذاشت، گفت در چنین شرایطی امیدی به گفتوگوهای موفق با طالبان وجود ندارد. او تأکید کرد که «حاکمان کابل توان جلوگیری از حملات در پاکستان را دارند، اما رسیدن جنگ تا اسلامآباد پیامی از سوی کابل است و پاکستان توان پاسخگویی کامل به آن را دارد.»
در هفتههای گذشته مقامهای بلندپایه پاکستانی در قطر و ترکیه با مقامهای طالبان سه دور گفتوگوهای بینتیجه را پشت سر گذاشتند.
مقامهای پاکستانی در گفتوگوها از طالبان خواستهاند جلو ناامنیها در پاکستان را بگیرند؛ طالبان اما میگویند ناامنی در پاکستان مسئله داخلی این کشور است و طالبان توانایی بازگرداندن امنیت در پاکستان را ندارد.
در حال حاضر روابط طالبان و پاکستان برهم خورده است. راههای بازرگانی و ترانزیتی بین دو کشور از بیش از یک ماه به اینسو بسته است و چشماندازی برای بازگشایی راهها و عادیشدن روابط میان دو طرف وجود ندارد.
پاکستان طالبان افغان را متهم میکند که به تحریک طالبان پاکستانی پناه داده و این گروه از خاک افغانستان عملیات انجام میدهد؛ اتهامی که طالبان آن را رد کردهاند.
در گزارشها آمده است این کارگر هنگام ریختن خوراک در دستگاه مخلوطکن در یک کارخانه لبنیات «به دلایلی نامعلوم» تعادل خود را از دست داد و سقوط کرد.
تیمهای امداد و نجات جسد این کارگر را از داخل دستگاه خارج کردند و پس از انجام بررسیهای اولیه، برای کالبدشکافی به شفاخانه منتقل کردند.
پس از اسد ۱۴۰۰ دهها هزار جوان افغان بهدلیل نقض گسترده حقوق بشر و فروپاشی اقتصادی افغانستان به کشورهای مختلف جهان پناه بردند.
مهاجران با مشکلاتی چون نداشتن مدارک اقامت قانونی و حق کار در موقعیتهای آسیبپذیر از جمله پذیرش مشاغل کمدرآمد و خطرناک قرار میگیرند.
براساس گزارش شورای ایمنی و بهداشت حرفهای کار ترکیه، در سال ۲۰۲۴ دستکم هزار و ۸۹۷ کارگر در رویدادهای شغلی در سراسر این کشور جان خود را از دست دادند. در میان جانباختگان دستکم ۱۳ کارگر افغان نیز شامل بودند.
فعالان حقوق بشر میگویند در بسیاری از موارد به پروندههای جانباختن کارگران بهویژه مهاجران بهگونه دقیق رسیدگی نمیشود.
این نخستین بار نیست که مرگ فجیع یک کارگر افغان در ترکیه خبرساز میشود.
در یکی از این موارد، عاملان قتل وزیر محمد نورتانی، کارگر افغان در ترکیه پس از یکونیم سال محاکمه، به یک تا پنج سال زندان محکوم شدند. خانواده مقتول از این حکم ناراضی بودند.
جسد آقای نورتانی پس از قتل فجیعانه، به دست صاحبکارش سوزانده شده بود.
